- หวังให้ผู้ประกอบการธุรกิจทำการค้าอย่างเป็นธรรม
- หลังพบแพลตฟอร์มกำหนดเงื่อนไขธุรกิจยุบยับ
- เตรียมเปิดประชาพิจารณ์ก่อนเสนอ กขค.เห็นชอบ
นายสมศักดิ์ เกียรติชัยลักษณ์ รองประธานกรรมการการแข่งขันทางการค้า เปิดเผยว่า คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) ได้เห็นชอบให้ศึกษาเพื่อจัดทำร่างแนวทางพิจารณาการปฏิบัติการค้าที่เป็นธรรม หรือไกด์ไลน์ เรื่องการทำธุรกิจดิจิทัล แพลตฟอร์ม เพื่อรองรับการขยายตัวของการค้าออนไลน์ และป้องกันไม่ให้มีการเอารัดเอาเปรียบผู้ที่ใช้แพลตฟอร์ม เป็นช่องทางการจำหน่ายสินค้า โดยจะกำหนดว่าพฤติกรรมใดทำได้ และทำไม่ได้ หลังจากที่ได้รับการร้องเรียนเข้ามาอย่างต่อเนื่องว่ามีบางแพลตฟอร์มกำหนดเงื่อนไขในการทำธุรกิจที่เป็นการเอารัดเอาเปรียบคู่ค้าอย่างไม่เป็นธรรม โดยขณะนี้ อยู่ระหว่างการยกร่างไกด์ไลน์ และเปิดรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และจะสรุปเสนอให้กขค. พิจารณาเห็นชอบต่อไป
“ก่อนหน้านี้ เคยมีกรณีการร้องเรียนของผู้ค้าที่เข้าไปค้าขายในแพลตฟอร์มออนไลน์ เวลาขายสินค้าได้ สามารถเลือกบริษัทขนส่งสินค้าได้เอง แต่ต่อมาแพลตฟอร์มได้กำหนดเงื่อนไขให้ส่งสินค้าผ่านบริษัทขนส่งที่แพลตฟอร์มกำหนด ซึ่งบางรายก็เป็นบริษัทในเครือของแพลตฟอร์มเอง ทำให้ไม่ได้รับความสะดวก แต่ถ้าไม่ใช้บริการ ก็จะได้รับผลกระทบ เช่น ไม่สามารถขายสินค้าในแพลตฟอร์มนี้ได้”
นอกจากนี้ ยังมีกรณีการค้นหาสินค้าในแพลตฟอร์ม ระบบจะทำการสุ่มร้านค้าขึ้นมาให้ผู้บริโภคได้เลือก แต่กลายเป็นว่า ร้านค้าที่ระบบเลือกมาให้นั้น เป็นร้านค้าที่จ่ายเงินให้กับแพลตฟอร์ม หรืออาจข้อตกลงพิเศษระหว่างร้านค้ากับเจ้าของแพลตฟอร์ม ส่วนสินค้าของร้านค้ารายอื่น ที่ไม่จ่ายเงิน หรือไม่มีข้อตกลงพิเศษ ระบบค้นหาไม่นำมาแสดงให้ผู้บริโภคเห็น ทำให้ขายสินค้าไม่ได้ ซึ่งถือเป็นการกีดกันร้านค้ารายอื่น และในต่างประเทศ เคยมีการร้องเรียนลักษณะเช่นนี้ และเจ้าของแพตฟอร์มมีความผิดด้วย ดังนั้น จึงต้องกำหนดเงื่อนไขในทางปฏิบัติที่จะต้องเท่าเทียมกัน และแพลตฟอร์ม จะต้องเปิดเผยเงื่อนไขต่างๆ อย่างชัดเจนด้วย
ด้านนายรักษเกชา แฉ่ฉาย กรรมการการแข่งขันทางการค้า กล่าวว่า กขค. ยังอยู่ระหว่างจัดทำไกด์ไลน์เรื่องการกำหนดราคาแนะนำขาย เพื่อป้องกันไม่ให้มีการทำการค้าที่ไม่เป็นธรรม และเกิดการเอารัดเอาเปรียบในการทำธุรกิจ ซึ่งจะบังคับกับผู้ผลิต ผู้ค้าเป็นการทั่วไป โดยขณะนี้ได้จัดทำร่างและรายละเอียดในเบื้องต้นแล้ว กำลังจะเปิดรับฟังความคิดเห็น ก่อนเสนอให้ กขค. พิจารณาเห็นชอบ คาดว่า จะแล้วเสร็จ และบังคับใช้เร็วๆ นี้
“การกำหนดราคาแนะนำขายจากผู้ผลิตสามารถทำได้ แต่ต้องไม่กำหนดเงื่อนไขอื่นๆ ให้ผู้ค้าต้องปฏิบัติตาม หรือกีดกัน ขัดขวาง จำกัดสิทธิ์คู่ค้า เช่น กำหนดราคาแนะนำขายไม่เกิน 10 บาท ผู้ค้าจะขาย 10 บาท หรือ 9 บาทก็ได้ แต่ถ้ากำหนดราคาแนะนำ 10 บาท และผู้ผลิตมีพฤติกรรมไม่ส่งสินค้าให้ถ้าคู่ค้าเอาไปขาย 9 บาท ก็จะถือว่าเข้าข่ายความผิดตามพ.ร.บ.การแข่งขันทางการค้าพ.ศ.2560 มาตรา 57 ที่เป็นการกีดกัน จำกัด ขัดขวางการทำธุรกิจของผู้อื่นอย่างไม่ เป็นธรรม หรือกำหนดเงื่อนไขทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม ซึ่งจะมีโทษปรับทางปกครองในอัตราไม่เกิน 10% ของรายได้ในปะที่กระทำผิด”
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า พฤติกรรมการทำธุรกิจที่มักเกิดปัญหาจนต้องจัดทำไกด์ไลน์ราคาแนะนำขาย เช่น มีการกำหนดราคาแนะนำขายสินค้าเกษตรบางชนิด และกำหนดให้ผู้ที่เป็นสมาชิก ต้องขายในราคาแนะนำตามที่กำหนด หากไม่ขาย ก็จะมีปัญหา หรือถูกกดดัน หรือกรณีค่ายรถยนต์บางค่าย กำหนดให้ดีลเลอร์ ต้องขายรถในราคาแนะนำ ไม่สามารถปรับลดราคาได้ แม้ต้องการระบายสต๊อกรถรุ่นเก่าออกไป หากไม่ทำตาม ก็จะไม่ส่งรถยนต์ให้ขาย เป็นต้น
