คนไทยรอหน่อย! หากอยากใช้วัคซีน “novavax” ชี้กระตุ้นสร้างภูมิต้านทานได้ดีแต่ยังไม่ได้ขึ้นทะเบียนUS FDA



วันที่ 8 ก.พ.2564 ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊ก Yong Poovorawan ระบุว่า โควิด 19 วัคซีน subunit vaccine ที่มีหลายคนพูดถึง novavax

ทั่วโลกฉีดวัคซีนไปแล้ว 128 ล้านโดส มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว อเมริกาเป็นประเทศที่ฉีดมากที่สุดรองลงมาคือจีน มีการติดเชื้อทั่วโลกมีแนวโน้มลดลงจากเดิมเคยสูงสุดวันละ 7 แสนรายขณะนี้ลงมาอยู่ที่ 4 แสนราย

วันนี้ขอพูดเรื่อง subunit vaccine หรือหน่วยของ spike โปรตีน (หนามแหลมออกมา) โปรตีนนี้จะได้จากกระบวนการ recombinant protein โดยหลักการให้สิ่งมีชีวิตเช่น แบคทีเรีย ยีสต์ หรือเซลล์เพาะเลี้ยง สร้างโปรตีนขึ้นมา แล้วนำเอาโปรตีนนั้นมารวมกับสารกระตุ้นภูมิต้านทาน (adjuvant) ทำให้เป็นวัคซีน วิธีการนี้ที่เราใช้ในอดีตคือวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ บี

กระบวนการนี้ มีวัคซีนอยู่ 2 แห่งที่ทำไปได้ก้าวหน้าที่สุด คือ novavax ของอเมริกา และ Anhui Zhifei Longcom Biopharmaceutical Co. Ltd. ประเทศจีน

nanovax จะใช้รหัสพันธุกรรมของไวรัสก่อโรค covid 19 ในส่วนของ spike โปรตีน ใส่ใน Vector (Baculovirus)ไวรัส แล้วนำไวรัสนี้ส่งผ่านเข้าไปในเซลล์เพาะเลี้ยงที่เป็นเซลล์ของแมลง (sf9 insect cells) ให้สร้างโปรตีนเหมือนรูปแบบของหนามแหลมที่ยื่นออกมาของ โคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่ แล้วเอาโปรตีนนั้นมาทำให้บริสุทธิ์ และให้ยึดเกาะติดกับสารกระตุ้นสร้างภูมิต้านทาน novavax ใช้สารกระตุ้นให้สร้างภูมิต้านทานเป็นตัวใหม่ ชื่อ M1 สารสกัดนี้ได้มาจากเปลือกไม้ที่อยู่ในประเทศชิลี (Q saponaria) มีคุณสมบัติคล้ายสบู่ saponin ดังนั้น M1 จึงเป็น adjuvant ใหม่ของบริษัท และเท่าที่ทราบอยู่ในขั้นตอนของการทดลองกับวัคซีนอื่นอยู่ด้วยแต่ยังไม่ถึงกับนำมาใช้ในมนุษย์มาก่อน

novavax สามารถกระตุ้นให้สร้างภูมิต้านทานได้ดี และมีการศึกษาผ่านระยะที่ 3 แล้ว วัคซีนนี้ต้องฉีด 2 เข็มห่างกัน 21 วัน จากการศึกษาในอเมริกาและอังกฤษมีประสิทธิภาพ 89% ศึกษาในแอฟริกาใต้มีประสิทธิภาพ 49%

วัคซีนนี้ขึ้นทะเบียนใช้ในภาวะฉุกเฉินได้แล้วที่แคนาดา และอยู่ระหว่างการพิจารณาเอกสารจาก EU ขณะนี้ยังไม่ได้ทะเบียนภาวะฉุกเฉิน จาก US FDA ในส่วนประกอบมีของใหม่อยู่ด้วย

สำหรับคนไทยที่ถามหาคงต้องรอหน่อย

ส่วนวัคซีนของจีน subunit ที่กำลังศึกษาอยู่ในระยะที่ 3 ในประเทศ China, Ecuador, Indonesia,