จีน เจ้าหนี้รายใหญ่ที่สุดในประเทศที่มีรายได้น้อยและปานกลาง จากโครงการรหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง ซึ่งทางการจีนได้จัดสรรเงินทุนให้กับประเทศกำลังพัฒนามากกว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์ แต่ในหลายประเทศประสบปัญหาทางเศรษฐกิจอย่างหนัก
ในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา จีนเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจเติบโตเร็วที่สุดประเทศหนึ่ง โดยมีอัตราการเติบโตของรายได้ประชาชาติเฉลี่ยต่อปีสูงกว่า 13% จีนอยู่ในจุดที่น่าสนใจในภูมิทัศน์หนี้ต่างประเทศระหว่างประเทศ ในแง่หนึ่ง จีนถือเป็นเจ้าหนี้ทวิภาคีรายใหญ่ที่สุดของ ประเทศที่มีรายได้น้อยและปานกลาง (LMIC)
แต่ในอีกแง่หนึ่ง จีนยังเป็นผู้กู้รายใหญ่ที่สุดในกลุ่มเดียวกันอีกด้วย จีนได้รับเงินไหลเข้าสุทธิทางการเงินทั้งหมดประมาณ 40% ของเงินไหลเข้าสุทธิทางการเงินทั้งหมดจากเจ้าหนี้ภายนอกสู่จีนในช่วงเวลาดังกล่าว มีมูลค่า 4 ล้านล้านดอลลาร์ โดย 32% ของจำนวนนี้เป็นเงินไหลเข้าที่ก่อให้เกิดหนี้ และอีก 68% ที่เหลือเป็นเงินไหลเข้าจากหุ้นในพอร์ตโฟลิโอและการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ
ทางกลับกัน จีนกลายเป็นเจ้าหนี้รายใหญ่ที่สุดสำหรับ LMIC โดยหนี้สาธารณะและหนี้สาธารณะค้ำประกันจากภายนอกของกลุ่มต่อจีนมีมูลค่ารวม 180,000 ล้านดอลลาร์ในปี 2022 หนี้ส่วนใหญ่ไปอยู่ที่โครงการโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่และอุตสาหกรรมการสกัดในประเทศแอฟริกา โดยภูมิภาคนี้คิดเป็น 44% ของหนี้ทั้งหมดของ LMIC ต่อจีน
นอกจากนี้ ในเอเชียใต้ หนี้ต่างประเทศต่อจีนเพิ่มขึ้นประมาณ 7 เท่าจาก 6,400 ล้านดอลลาร์ในปี 2012 เป็น 42,900 ล้านดอลลาร์ในปี 2022 โดยปากีสถานเพียงประเทศเดียวคิดเป็นสองในสามของการเพิ่มขึ้นนี้ ตามรายงาน การให้กู้ยืมรายใหญ่ของจีนมุ่งเป้าไปที่สามช่องทางหลัก ได้แก่ ประเทศผู้ผลิตน้ำมัน ประเทศที่มีแร่ธาตุอุดมสมบูรณ์ในแอฟริกาใต้ และ ประเทศเพื่อนบ้านที่เกี่ยวข้องกับโครงการหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง (Belt and Road Initiative sหรือ BRI) ของจีน
จีนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีเศรษฐกิจเติบโตเร็วที่สุดในเอเชียและยังเป็นหนึ่งในประเทศที่ปล่อยกู้ให้กับภูมิภาคที่มีรายได้น้อยและปานกลางมากที่สุด
20 ประเทศที่มีหนี้กับจีนมากที่สุดกัน จากข้อมูลของธนาคารโลก
1.ปากีสถาน
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน: 26.60 พันล้านดอลลาร์
ปากีสถานเป็นประเทศที่มีหนี้ต่อจีนมากที่สุด โดยมีหนี้ต่างประเทศทั้งหมดต่อจีนอยู่ที่ 26,600 ล้านดอลลาร์ในปี 2022 โดยเป็นประเทศในเอเชียใต้และเป็นประเทศเพื่อนบ้านของจีน อินเดีย อัฟกานิสถาน และอิหร่าน
2. แองโกลา
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 20.98 พันล้านดอลลาร์
แองโกลาเป็นประเทศทางตะวันตกเฉียงใต้ของแอฟริกาซึ่งอยู่อันดับ 2 ในรายชื่อประเทศที่มีหนี้จีนมากที่สุด ลูอันดาเป็นเมืองหลวงและศูนย์กลางการค้าซึ่งมีลักษณะเด่นคือมีท่าเรือขนาดใหญ่บนชายฝั่งทางตอนเหนือและนิคมอุตสาหกรรมที่ทันสมัย ประเทศนี้มีหนี้ต่างประเทศกับจีนรวม 20.98 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
3. ศรีลังกา
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 8.84 พันล้านดอลลาร์
ศรีลังกาเป็นประเทศเกาะในมหาสมุทรอินเดีย ตั้งอยู่ในจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญที่เป็นจุดตัดของเส้นทางเดินเรือที่ข้ามมหาสมุทรอินเดีย ศรีลังกาเป็นหนี้ต่างประเทศรวมมูลค่า 8.84 พันล้านดอลลาร์สหรัฐต่อจีนในปี 2022
4. เอธิโอเปีย
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 6.82 พันล้านดอลลาร์
เอธิโอเปียเป็นประเทศที่มีหนี้จีนมากที่สุดเป็นอันดับ 4 ในรายการของเรา เอธิโอเปียเป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลในแอฟริกา โดยมีหนี้ต่างประเทศทั้งหมดต่อจีนอยู่ที่ 6.82 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
5. เคนยา
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 6.69 พันล้านดอลลาร์
เคนยาเป็นประเทศที่มีหนี้จีนมากที่สุดเป็นอันดับ 5 โดยเป็นประเทศในแอฟริกาตะวันออกที่มีชายฝั่งมหาสมุทรอินเดียซึ่งเป็นท่าเรือสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่เชื่อมโยงภูมิภาคอาหรับและเอเชียกับแอฟริกา ประเทศนี้มีหนี้ต่างประเทศรวมมูลค่า 6.69 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
6. แซมเบีย
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 6.08 พันล้านดอลลาร์
แซมเบียเป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลซึ่งตั้งอยู่ในภูมิภาคแอฟริกา ประเทศนี้อยู่อันดับที่ 6 ของประเทศที่มีหนี้ต่อจีนมากที่สุดในรายชื่อของเรา โดยมีหนี้ภายนอกรวม 6.08 ดอลลาร์ในปี 2022
7.บังคลาเทศ
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 6.05 พันล้านดอลลาร์
บังคลาเทศ ซึ่งเป็นอีกประเทศในเอเชียใต้ เป็นประเทศที่มีหนี้ต่อจีนมากที่สุดเป็นอันดับ 7 โดยมีหนี้ต่างประเทศรวมประมาณ 6.05 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
8. สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 5.25 พันล้านดอลลาร์
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวเป็นประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่อยู่อันดับที่ 8 ในรายชื่อของเรา ลาวมีหนี้ต่างประเทศรวม 5.25 พันล้านดอลลาร์กับจีนในปี 2022
9. อียิปต์
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 5.21 พันล้านดอลลาร์
อียิปต์อยู่อันดับที่ 9 ในรายชื่อประเทศที่มีหนี้จีนมากที่สุด โดยอียิปต์มีตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ที่สำคัญซึ่งเชื่อมโยงแอฟริกาตะวันออกเฉียงเหนือกับตะวันออกกลาง โดยในปี 2022 ประเทศนี้มีหนี้ต่างประเทศรวม 5.21 พันล้านดอลลาร์สหรัฐต่อจีน
10. ไนจีเรีย
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 4.29 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ไนจีเรียเป็นประเทศในแอฟริกาตะวันตก โดยมีหนี้ต่างประเทศกับจีนรวม 4.29 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022 ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่ม 10 ประเทศที่มีหนี้กับจีนมากที่สุด
11. เอกวาดอร์
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 4.14 พันล้านเหรียญสหรัฐ
เอกวาดอร์ ซึ่งเป็นอีกประเทศในอเมริกาใต้ที่ขึ้นชื่อในเรื่องความหลากหลายทางสิ่งแวดล้อม หนี้ต่างประเทศทั้งหมดของเอกวาดอร์ที่มีต่อจีนมีมูลค่า 4.14 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
12. กัมพูชา
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 4.01 พันล้านดอลลาร์
กัมพูชาเป็นประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีทำเลที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ที่สำคัญ โดยมีเส้นทางการค้าทางน้ำที่เชื่อมโยงจีนกับอินเดียและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่เหลือ กัมพูชาเป็นประเทศที่มีหนี้ต่อจีนมากที่สุดเป็นอันดับ 12 โดยมีหนี้ต่างประเทศรวม 4.01 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
13. เบลารุส
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.92 พันล้านดอลลาร์
เบลารุสเป็นประเทศที่มีหนี้จีนมากที่สุดเป็นอันดับ 13 โดยเป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลซึ่งตั้งอยู่ในยุโรปตะวันออก โดยในปี 2022 เบลารุสมีหนี้ต่างประเทศทั้งหมดต่อจีนอยู่ที่ 3.92 พันล้านดอลลาร์
14. โกตดิวัวร์
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.85 พันล้านเหรียญสหรัฐ
โกตดิวัวร์เป็นประเทศในแอฟริกาตะวันตกที่มีลักษณะเด่นคือรีสอร์ทริมชายหาดและป่าฝน ประเทศนี้อยู่อันดับที่ 14 และหนี้ต่างประเทศทั้งหมดต่อจีนในปี 2022 มีมูลค่า 3.85 พันล้านดอลลาร์
15. แคเมอรูน
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.78 พันล้านเหรียญสหรัฐ
แคเมอรูนเป็นประเทศในแอฟริกากลางซึ่งอยู่อันดับที่ 15 จากรายชื่อ 20 ประเทศที่มีหนี้จีนมากที่สุด โดยในปี 2022 ประเทศนี้มีหนี้ต่างประเทศรวมประมาณ 3.78 พันล้านดอลลาร์
16. แอฟริกาใต้
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.43 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ในปี 2022 แอฟริกาใต้เป็นหนี้ต่างประเทศกับจีนมูลค่า 3.43 พันล้านดอลลาร์ ทำให้เป็นประเทศที่มีหนี้กับจีนมากที่สุดเป็นอันดับ 16
17. สาธารณรัฐคองโก
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.42 พันล้านเหรียญสหรัฐ
สาธารณรัฐคองโก หรือที่เรียกอีกอย่างว่า คองโก (บราซซาวิล) เป็นประเทศในแอฟริกาที่มีหนี้สินต่อจีนมากที่สุดเป็นอันดับ 17 หนี้ต่างประเทศทั้งหมดของคองโกต่อจีนอยู่ที่ 3.42 พันล้านดอลลาร์ในปี 2022
18. บราซิล
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.38 พันล้านเหรียญสหรัฐ
บราซิล ซึ่งเป็นอีกประเทศในอเมริกาใต้ มีหนี้ต่างประเทศกับจีนประมาณ 3.3
19. มองโกเลีย
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 3.02 พันล้านดอลลาร์
มองโกเลียเป็นประเทศในเอเชียตะวันออกที่มีพรมแดนติดกับจีนและรัสเซีย มองโกเลียอยู่อันดับที่ 19 จากรายชื่อ 20 ประเทศที่มีหนี้ต่อจีนมากที่สุด หนี้ต่างประเทศทั้งหมดของประเทศที่มีต่อจีนในปี 2022 มีมูลค่า 3.02 พันล้านดอลลาร์
20. อาร์เจนตินา
หนี้ต่างประเทศรวมต่อจีน (2022): 2.86 พันล้านเหรียญสหรัฐ
อาร์เจนตินาเป็นประเทศในอเมริกาใต้ซึ่งอยู่อันดับที่ 20 ของประเทศที่มีหนี้ต่อจีนมากที่สุด หนี้ต่างประเทศทั้งหมดของอาร์เจนตินาที่มีต่อจีนในปี 2022 มีมูลค่าประมาณ 2.86 พันล้านดอลลาร์
ข้อมูลนี้ชี้ให้เห็นว่าปากีสถานและแองโกลาเป็นประเทศที่มีหนี้สินกับจีนมากที่สุด โดยทั้งสองประเทศได้กู้ยืมเงินจากจีนหลายพันล้านดอลลาร์เพื่อใช้ในโครงการโครงสร้างพื้นฐานและพลังงาน
ทั้งสองประเทศยังเผชิญกับปัญหาในการจัดการภาระหนี้ของตน ในเดือนกุมภาพันธ์ 2024 จีนได้ขยายระยะเวลาการชำระคืนเงินกู้มูลค่า 2 พันล้านดอลลาร์ให้กับปากีสถาน
ต่อมาในเดือนมีนาคม 2024 แองโกลาได้ทำการเจรจาเพื่อลดค่าชำระหนี้รายเดือนกับเจ้าหนี้รายใหญ่ที่สุดของประเทศ ซึ่งก็คือธนาคารพัฒนาแห่งประเทศจีน (CDB)
จีนกำลังเผชิญกับปัญหาหรือไม่?
จีนได้จัดสรรเงินทุนให้กับประเทศกำลังพัฒนามากกว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์ ผ่านโครงการ BRI ซึ่งเป็นโครงการพัฒนาเศรษฐกิจขนาดใหญ่ที่มุ่งส่งเสริมการค้าระหว่างจีนกับประเทศต่างๆ ในเอเชีย แอฟริกา และยุโรป
หลายฝ่ายกังวลว่าการปล่อยกู้จำนวนมหาศาลนี้อาจสร้างปัญหาในอนาคตอันใกล้
ตามรายงานของ AidData ในปี 2023 พบว่าเงินกู้เหล่านี้ร้อยละ 80 ถูกปล่อยให้กับประเทศที่กำลังประสบปัญหาทางการเงิน ซึ่งก่อให้เกิดความกังวลว่าประเทศเหล่านั้นจะสามารถชำระหนี้คืนได้หรือไม่
ในขณะที่จีนชี้ว่า BRI เป็นเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาโลก แต่นักวิจารณ์จากชาติตะวันตกได้เตือนมาเป็นเวลานานแล้วว่า BRI อาจเป็นการใช้การทูตกับดักหนี้ เพื่อสร้างอิทธิพลเหนือประเทศอื่นๆ
ที่ผ่านมาลูกหนี้ของจีนได้ประสบปัญหามากมาย อาทิ
ปากีสถาน กำลังเผชิญปัญหาทางการเงินอย่างหนักและต้องขอความช่วยเหลือทางการเงินจากกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) หลายครั้ง ล่าสุด ปี 2023 ได้อนุมัติสัญญาเตรียมความพร้อมมูลค่ากว่า 3,000 ล้านดอลลาร์
แองโกลา หนึ่งในประเทศที่มีหนี้สินต่อจีนมากที่สุด แองโกลากำลังประสบปัญหาทางการเงินและต้องเจรจาขอปรับโครงสร้างหนี้กับจีนในปี 2024
ศรีลังกา
เผชิญกับวิกฤตเศรษฐกิจรุนแรงในปี 2022 และขาดสภาพคล่องในการชำระหนี้ ซึ่งนำไปสู่การเจรจาปรับโครงสร้างหนี้กับเจ้าหนี้ รวมถึงจีน
แซมเบีย แซมเบียกลายเป็นประเทศแรกในแอฟริกาที่ประกาศล้มละลายจากการไม่สามารถชำระหนี้ได้ในปี 2020 และต้องเจรจาปรับโครงสร้างหนี้กับเจ้าหนี้หลายฝ่าย รวมถึงจีน
มองโกเลีย เผชิญกับปัญหาหนี้สินและต้องพึ่งพาความช่วยเหลือ โดย IMF ได้อนุมัติเงินกู้จำนวน 99 ล้านดอลลาร์ ในปี 2020 และการเจรจากับจีนเพื่อปรับโครงสร้างหนี้
ลาว ล่าุด กำลังเผชิญกับภาระหนี้ที่สูงขึ้น ซึ่งส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะในช่วงที่ราคาสินค้าโภคภัณฑ์ลดลงและค่าเงินกีบอ่อนตัวลง การชำระหนี้กับจีนเป็นสิ่งที่สร้างความกังวลอย่างมาก ได้กู้ยืมเงินจำนวนมากเพื่อใช้ในโครงการโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะโครงการรถไฟลาว-จีน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ BRI กมีความเสี่ยงต่อการขาดสภาพคล่องและไม่สามารถชำระหนี้ได้ตามกำหนด
https://finance.yahoo.com/news/20-countries-most-debt-china-202359520.html
https://www.visualcapitalist.com/ranked-the-top-20-countries-in-debt-to-china
จีน ประกาศพักชำระหนี้ “ประเทศยากจน” 1.3 พันล้านดอลล์ ถึงเดือนมิ.ย.64
