สำนักงานราชบัณฑิตยสภาออกเอกสารชี้แจง “สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร” ใช้คำย่อ “สส.” และ “สมาชิกวุฒิสภา” ใช้คำย่อ “สว.”จึงจะถูกต้อง
- เนื่องจากคําว่า “สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร”
- และ “สมาชิกวุฒิสภา” เป็นคําประสม
- จึงใช้พยัญชนะต้นของแต่ละคํามาเขียนเป็นคําย่อ
สำนักงานราชบัณฑิตยสภาออกเอกสารชี้แจงถึงคำย่อ สส. และ สว.ว่าเขียนย่ออย่างไรจึงถูกต้อง โดยนางสาวกุลศิรินทร์ นาคไพจิตร นักวรรณศิลป์ชำนาญการพิเศษ กองศิลปกรรม สํานักงานราชบัณฑิตยสภาระบุว่า เมื่อถึงช่วงเหตุการณ์สําคัญทางการเมืองที่เกี่ยวกับรัฐสภา มักมีผู้สอบถามเรื่องการเขียนคําย่อของคําว่า “สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร” และ “สมาชิกวุฒิสภา” ว่าที่ถูกต้องเขียนว่าอย่างไร ในภาษาเขียนควรเขียนคําต่าง ๆ เป็นคําเต็ม เพื่อให้สื่อสารได้ชัดเจน หากจําเป็นต้องย่อ สํานักงานราชบัณฑิตยสภาได้กําหนดหลักเกณฑ์การเขียนคําย่อไว้เพื่อเป็นแนวทางในการเขียนคำย่อให้ใช้เป็นแบบแผนเดียวกัน
ดังปรากฏในหนังสือ หลักเกณฑ์การใช้เครื่องหมายวรรคตอน และเครื่องหมายอื่น ๆ หลักเกณฑ์การเว้นวรรค หลักเณฑ์การเขียน คำย่อ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พิมพ์ครั้งที่ 7 (แก้ไขเพิ่มเติม) พ.ศ. 2551
เมื่อพิจารณาย่อคําว่า “สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร” และ “สมาชิกวุฒิสภา” ตรงกับหลักเกณฑ์การเขียน คําย่อ ข้อ 3 และ 4คือ
3. ถ้าเป็นคําประสม ใช้พยัญชนะต้นของแต่ละคํา
ตัวอย่าง
(1) ขั่วโมง = ชม.
(2) โรงเรียน = รร.
4. ตัวย่อต้องมีจุดกํากับเสมอ ตัวย่อตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไปให้จุดที่ตัวสุดท้ายเพียงจุดเดียว ยกเว้นตัวที่ใช้
ตัวอย่าง
(1) ตําบล = ต.
(2) รองศาสตราจารย์ = รศ.
(3) พุทธศักราช = พ.ศ.
ดังนั้น คําว่า “สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร” จึงย่อเป็น “สส.” และ “สมาชิกวุฒิสภา” จึงย่อเป็น “สว.” เนื่องจาก คําว่า “สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร” และ “สมาชิกวุฒิสภา” เป็นคําประสม จึงใช้พยัญชนะต้นของแต่ละคํามาเขียน เป็นคําย่อ และไม่ได้เป็นคําที่ใช้มาก่อน (เช่น “พุทธศักราช” ย่อว่า “พ.ศ.”) หรือเป็นชื่อเฉพาะ (เช่น สํานักงาน คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน ย่อว่า สํานักงาน ก.พ.) หรือเป็นคําย่อที่ใช้ตามกฎหมาย (เช่น อักษรศาสตรบัณฑิต ย่อว่า อ.บ.) โดยจุดที่ตัวสุดท้ายเพียงจุดเดียว
อย่างไรก็ดี มีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า เหตุใดจึงมีการเขียนคําย่อเป็น “ส.ส.” และ “ส.ว.” ด้วย ในเรื่องนี้มีที่มา จากพัฒนาการในการใช้คําย่อ กล่าวคือ ก่อนที่จะมีการกำหนดหลักเกณฑ์การเขียนคําย่อของราชบัณฑิตยสถาน (ปัจจุบันคือ สํานักงานราชบัณฑิตยสภา) เพื่อเป็นแนวทางในการใช้คําย่อให้เป็นแบบแผนเดียวกัน พบการเขียนคําย่อ ในภาษาไทยทั้งแบบที่จุดคั่นทุกตัวอักษร และแบบที่จุดที่ตัวสุดท้ายเพียงจุดเดียว ในทํานองเดียวกับการเขียนคําย่อใน ภาษาอังกฤษ เช่น สหรัฐอเมริกา ที่เดิมพบใช้ว่า U.S.A. และต่อมาใช้ USA. ซึ่งปัจจุบันมักใช้ USA แต่ด้วยการใช้
เครื่องหมายจุดในคําย่อภาษาอังกฤษไม่มีผลต่อความหมายคํา เนื่องจากประโยคภาษาอังกฤษเขียนเว้นวรรคเป็นคํา ๆ ไม่ได้เขียนคําต่อเนื่องกันอย่างภาษาไทย
ส่วนการเขียนคําย่อในภาษาไทยจําเป็นต้องใส่เครื่องหมายจุดในคําย่อ โดย เว้นวรรคหน้าคำย่อ เพื่อให้ทราบว่าคําย่อนั้นเริ่มต้นจากตัวอักษรใด เช่น สวนสาธารณะของ กทม.หลายแห่งจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ ด้วยเหตุนี้จึงมีการกําหนดหลักเกณฑ์การเขียนคําย่อของภาษาไทยให้ใช้เป็นแบบแผน เดียวกัน โดยเผยแพร่ครั้งแรกในหนังสือ รายงานประจําปี 2529 ราชบัณฑิตยสถาน และได้พิมพ์อยู่ในหนังสือ หลักเกณฑ์การใช้เครื่องหมายวรรคตอนและเครื่องหมายอื่น ๆ หลักเกณฑ์การเว้นวรรค และหลักเกณฑ์การเขียน คําย่อ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พิมพ์ครั้งที่ 5 (แก้ไขเพิ่มเติม) พ.ศ. 2533 จนถึงฉบับพิมพ์ครั้งที่ 7 พ.ศ. 2551 ซึ่งหลักเกณฑ์ดังกล่าวเป็นหลักเกณฑ์ที่กําหนดมาแต่เดิมและใช้สืบเนื่องมาจนปัจจุบัน
