กระบวนการยุติธรรมของประเทศไทย มีเรื่องให้เหลือจะเชื่อได้ไม่เว้นแต่ละวัน เปลี่ยนดำเป็นขาว เปลี่ยนดำให้เป็นเทา สำหรับ คดีตากใบ
จนทำให้กระบวนการยุติธรรมของไทยที่ครั้งหนึ่งหลายฝ่ายเคยให้ความเชื่อมั่น มาเวลานี้กำลังถูกสั่นคลอนอย่างรุนแรงอีกครั้ง จากกรณีที่คดีการใช้กำลังสลายการชุมนุมหน้าสถานีตำรวจภูธรอำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส กำลังจะหมดอายุความในวันที่ 25 ตุลาคม นี้
เหตุการณ์ดังกล่าวผ่านมาสองทศวรรษแล้ว แต่กลับยังไม่สามารถเอาคนผิดมารับโทษตามกฎหมายไม่ได้ มิหนำซ้ำเวลากลับถูกทอดออกไปจนคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องกำลังจะลอยนวลทั้งหมด โดยอาศัยช่องโหว่ของกฎหมาย
เสียงเรียกร้องถึงกรณีได้ดังขึ้นมาเป็นระยะ บรรดาญาติและครอบครัวของผู้เสียชีวิตในเหตุการณ์ดังกล่าว พยายามให้หน่วยงานภาครัฐของไทย เร่งรัดเอาคนผิดมาดำเนินคดี
เปิดชื่อ 13 ผู้ต้องหา-จำเลยคดีโศกนาฎกรรมตากใบ
เมื่อแรงกดดันเพิ่มมากขึ้นทำให้ในเวลาต่อมาสำนักงานอัยการสูงสุดได้มีคำสั่งฟ้องศาลผู้ต้องหา จำนวน 8 คน
ประกอบด้วย พล.อ.เฉลิมชัย วิรุฬห์เพชร ผู้ต้องหาที่ 1, ร.ต.ณัฐวุฒิ เลื่อมใส ผู้ต้องหาที่ 2, นายวิษณุ เลิศสงคราม ผู้ต้องหาที่ 3, ร.ท.วิสนุกรณ์ ชัยสาร ผู้ต้องหาที่ 4, นายปิติ ญาณแก้ว ผู้ต้องหาที่ 5, พ.จ.ต.รัชเดช หรือพิทักษ์ ศรีสุวรรณผู้ต้องหาที่ 6, พ.ท.ประเสริฐ มัทมิฬ ผู้ต้องหาที่ 7 และ รท.ฤทธิรงค์ พรหมฤทธิ์ ผู้ต้องหาที่ 8 ข้อหาร่วมกันฆ่าผู้อื่นโดยเจตนา ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 83, 288
การดำเนินคดีกับผู้เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ตากใบนั้น ไม่ได้มีเฉพาะการฟ้องโดยหน่วยงานของรัฐเท่านั้น เนื่องจากยังมีคดีที่ประชาชนผู้เสียหายเป็นโจทก์ยื่นฟ้องต่อศาลเองด้วย โดยเป็นคดีที่ศาลจังหวัดนราธิวาส รับฟ้องตามมีการกล่าวหาจำเลย รวม 7 คน ดังนี้
1.พล.อ.พิศาล วัฒนวงษ์คีรี อดีตแม่ทัพภาคที่ 4 ปัจจุบันได้ลาออกจากตำแหน่ง ส.ส.บัญชีรายชื่อพรรคเพื่อไทย 2.พล.อ.เฉลิมชัย วิรุฬห์เพชร ยศในขณะนั้น อดีตผู้บัญชาการพล. ร. 5
3. พล.ต.อ.วงกต มณีรินทร์ อดีตผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการสำนักงานตำรวจแห่งชาติส่วนหน้า และเป็นอดีต ส.ว. 4.พล.ต.ท.มาโนช ไกรวงศ์ ยศขณะนั้นในฐานะอดีตผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 9 อดีต ส.ว.
5.พล.ต.ต.ศักดิ์สมหมาย พุทธกุล อดีตผู้กำกับสภอ.ตากใบในขณะนั้น 6.นายศิวะ แสงมณี ที่ในขณะนั้นดำรงตำแหน่งรองผู้อำนวยการกองอำนวยการเสริมสร้างสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้และเป็นรองปลัดกระทรวงมหาดไทย และ 7.นายวิชม ทองสงค์ ในเวลานั้น เป็นผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส
25 ตุลาฯ วันสิ้นหวังพาจำเลยขึ้นศาล
ถึงแม้จะมีการเร่งให้คดีขึ้นสู่ศาลโดยเร็ว แต่ความพยายามนั้นแทบไม่มีความหมาย เมื่อไม่อาจนำตัวผู้ถูกกล่าวหาทั้งสองกรณีมาขึ้นศาลได้ เท่ากับว่าเมื่อนาฬิกาเดินผ่านวันที่ 25 ตุลาคม 2567 ไปเมื่อไหร่ ทุกคนจะเป็นอิสระทันที
แน่นอนว่าผลลัพธ์หากเป็นเช่นนั้น จะยิ่งเป็นการตอกย้ำถึงความล้มเหลวของกระบวนการยุติธรรมไทยทั้งระบบ เหตุใดถึงได้ปล่อยให้คดีล่วงเลยกินเวลามาเกือบ 20 ปี จนจะหมดอายุความ
ท่าทีของรัฐบาลพรรคเพื่อไทยที่แสดงออกมา ปรากฏว่านับตั้งแต่ พล.อ.พิศาล ประกาศลาออกจากพรรค ปรากฏว่าบรรดาคนในพรรคต่างประกาศว่า พรรคเพื่อไทยไม่ต้องรับผิดชอบกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอีกแล้ว เพราะเป็นเรื่องส่วนบุคคล กลายเป็นว่าสถานการณ์ตอนนี้ ครอบครัวของผู้เสียชีวิต และองค์กรภาคประชาชน ต้องออกมาดิ้นรนกันเอง
ทั้งนี้ ในแวดวงนิติศาสตร์เริ่มมีการพูดถึงกันแล้วว่าจะเป็นไปได้หรือไม่ หากจะมีการแก้ไขกฎหมายเพื่อยืดอายุความออกไป
โดยเปรียบเทียบกับการดำเนินคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองที่อายุความจะสะดุดหยุดลงเมื่อผู้ถูกกล่าวหาได้หลบหนีการดำเนินคดี ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีอาญาของผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมือง พ.ศ.2560 ซึ่งบังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน
ชงรัฐบาลออก พ.ร.ก.แก้อายุความ
ในทางปฏิบัติมีข้อเสนอให้ดำเนินการ 2 รูปแบบ ได้แก่ 1.การดำเนินการแบบเร่งด่วน คือ การให้คณะรัฐมนตรีตราพระราชกำหนด เพื่อแก้ไขประมวลกฎหมายอาญาในเรื่องอายุความ หรือ 2.การดำเนินการในระยะยาวผ่านการเสนอร่างพระราชบัญญัติเข้าสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา โดยกำหนดให้อายุความที่ถูกแก้ไขใหม่มีผลย้อนหลังด้วย
ไม่เพียงเท่านี้ มีแนวคิดในเชิงทฤษฎีว่าการแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับอายุความ แม้จะมีการกำหนดให้มีผลย้อนหลัง แต่ก็ไม่ได้ถือว่าเป็นการย้อนหลังที่เป็นผลร้ายแต่อย่างใด เนื่องจากอายุความอายุความไม่ใช่กฎหมายสารบัญญัติ แต่เป็นกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
ดังนั้น หากจะบอกว่าคดีตากใบถูกปิดตายไปแล้วก็คงไม่ผิดนัก เพราะเมื่อกฎหมายที่เขียนด้วยน้ำมือของมนุษย์ ก็ย่อมแก้ไขได้ด้วยเจตนาของมนุษย์เช่นกัน แต่ขึ้นอยู่กับว่าพรรคเพื่อไทย จะแสดงความกล้าหาญออกมาหรือไม่เท่านั้น
การแก้ไขปัญหาสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ จะเกิดขึ้นได้หรือไม่ จึงต้องฝากความหวังไว้ที่ ‘แพทองธาร ชินวัตร’ นายกรัฐมนตรี บุตรสาวทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ที่ครั้งหนึ่งเคยล้มเหลวกับการสร้างสันติสุขให้เกิดขึ้นในพื้นที่ด้ามขวาน
เรื่องโดย : เอสเปรสโซ
ข่าวที่เกี่ยวข้อง : มาแล้ว!! เปิด 10 นโยบายเร่งด่วนรัฐบาล
