- ยามหาหิงคุ์ ยาประสะกะเพรา
- เมนูอาหารช่วยบรรเทาอาการ
- เน้นสมุนไพรรสร้อน
วันที่ 14 ม.ค.2566 นพ.ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า เนื่องในวันเด็กแห่งชาติ การดูแลสุขภาพของเด็กเป็นเรื่องสำคัญ เพื่อให้เติบโตแข็งแรงตามวัย จึงต้องได้รับการดูแลที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ โภชนาการ และ สมวัย สามารถนำภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยมาดูแลสุขภาพเด็กได้ โดยวัยเด็กนั้นเกี่ยวข้องกับธาตุน้ำ ซึ่งแสดงออกถึงอาการเด่นชัด คือ อาการหวัด คัดจมูก น้ำมูกไหล แต่ยังมีอีกหนึ่งอาการที่มักเกิดขึ้นได้ คือ อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นท้อง จากการรับประทานอาหารปริมาณมากและเร็วเกินไป การบดเคี้ยวอาหารที่ไม่ละเอียด หรือรับประทานที่ย่อยยาก
นพ.ขวัญชัยกล่าวว่า ในทางการแพทย์แผนไทยสำหรับวัยเด็ก มียาบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อที่นิยมใช้ คือ ยาทามหาหิงคุ์ ใช้ทาที่ท้องบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ วันละ 2 – 3 ครั้ง หรือเมื่อมีอาการ ข้อควรระวัง เป็นยาใช้ภายนอก เมื่อนำไปใช้กับเด็กทารกบางครั้งอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือเป็นผื่นได้ นอกจากนี้ ในบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร ยังมีอีก 3 รายการ คือ “ยาประสะกะเพรา” บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียด ใช้ตั้งแต่อายุ 1 เดือนขึ้นไป “ยามันทธาตุ” บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ใช้ตั้งแต่อายุ 6 ปีขึ้นไป และ “ยาธาตุบรรจบ” บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ใช้ตั้งแต่อายุ 6 ปีขึ้นไป สามารถเบิกจ่ายได้ตามสิทธิในคลินิกการแพทย์แผนไทยในสถานพยาบาลรัฐ หรือหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป
สำหรับการป้องกันเด็กมิให้ท้องอืดท้องเฟ้อ อาจต้องเริ่มดูแลตั้งแต่การเคี้ยวอาหาร ไม่เร่งรีบจนเกินไป หรือเลือกเมนูอาหารที่เหมาะสมกับวัยและภูมิอากาศ เพื่อลดอาการโรค แต่หากเกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ เมนูที่ช่วยบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อได้ ต้องเป็นอาหารที่มีส่วนประกอบจากสมุนไพรรสร้อนหรือมีน้ำมันหอมระเหย เช่น ขิง ข่า ตะไคร้ หัวหอม พริกไทย กระเทียม เป็นต้น แต่เมนูอาหารจะต้องไม่มีรสชาติที่เผ็ด ซึ่งเด็กสามารถรับประทานได้ เช่น ปลานึ่งบ๊วย แกงจืดใบกะเพรา และ ข้าวต้มปลาทรงเครื่อง เป็นต้น หากเป็นไปได้เมื่อเราทำต้มจืด อาจเสริมด้วยสามเกลอ คือ กระเทียม พริกไทย และรากผักชี บดรวมกันให้ละเอียดผสมเข้าไป เช่น ต้มจืดหมูสับ ข้าวต้ม เป็นต้น โดยรสร้อนและน้ำมันหอมระเหยจากเครื่องเทศนี้จะช่วยบรรเทาอาการท้องอืดในเด็กได้เช่นกัน
