- หลังประเทศพัฒนาแล้วดึงดันจะเปิดเสรีอี-คอมเมิร์ซระดับสูง
- ประเทศกำลังพัฒนาไม่ยอมเกรงประเทศเสียหาย
- หวั่นเจรจายืดเยื้อไม่จบสิ้นปีนี้ตามเป้าหมายผู้นำ16 ชาติ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ระหว่างวันที่ 10-19 ต.ค.นี้ จะมีการประชุมรัฐมนตรีความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค (อาร์เซ็ป) สมัยพิเศษ ครั้งที่ 9 และคณะกรรมการเจรจาอาร์เซ็ป (ทีเอ็นซี) สมัยพิเศษ ที่กรุงเทพฯ โดยจะผลักดันการเจรจาในประเด็นที่ยังติดค้าง เพื่อให้สรุปผลการเจรจาภายในสิ้นปีนี้ตามเป้าหมายผู้นำ 16 ชาติสมาชิก ได้แก่ อาเซียน 10 ประเทศ และคู่เจรจา 6 ประเทศคือ จีน อินเดีย ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์
ทั้งนี้ ล่าสุด มี 7 เรื่องที่ยังเจรจาไม่จบ จากทั้งหมด 20 เรื่อง และ 3 ภาคผนวกภายใต้บทการค้าบริการ แต่ในจำนวน 7 เรื่อง มี 2 เรื่องจบแล้ว คือ การเยียวยาทางการค้า และการแข่งขัน แต่หนึ่งในสมาชิกประเทศพัฒนาแล้ว ยังไม่ยอมให้จบ และใช้เป็นเครื่องต่อรองกับสมาชิกกำลังพัฒนา ส่วนอีก 5 เรื่อง คือ การค้าบริการ, กฎถิ่นกำเนิดสินค้า, การเคลื่อนย้ายบุคคลธรรมดา, การลงทุน และพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (อี-คอมเมิร์ซ) มีบางประเด็นที่ติดค้าง
โดยพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ มีปัญหามากที่สุด และอาจทำให้การเจรจาไม่สามารถสรุปผล และประกาศความสำเร็จได้ในช่วงการประชุมสุดยอดผู้นำ (อาเซียน ซัมมิต) เดือนพ.ย.62 ที่กรุงเทพฯ หากสมาชิกพัฒนาแล้ว 3 ประเทศ ยังมีท่าทีแข็งกร้าว เพราะมีข้อเสนอที่ทำให้สมาชิกอื่นยากจะยอมรับได้ เช่น ยกเลิกเก็บภาษีอี-คอมเมิร์ซถาวร ทั้งๆ ที่องค์การการค้าโลก (ดับบลิวทีโอ) ยังไม่มีข้อสรุปในเรื่องนี้ แต่กำหนดให้ยกเว้นชั่วคราว และให้สมาชิกหารือกันทุก 2 ปี, ห้ามรัฐบาลสมาชิกใช้กฎระเบียบบังคับให้ผู้ให้บริการอี-คอมเมิร์ซต้องตั้งเซิฟเวอร์ในประเทศที่ให้บริการ, โอนย้ายข้อมูลผ่านอินเตอร์เน็ตโดยเสรี รัฐจะควบคุมไม่ได้ รวมถึงเสนอให้เรื่องพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ไม่ต้องอยู่ภายใต้กลไกการระงับข้อพิพาท
สำหรับข้อเสนอดังกล่าว ถือเป็นการลดทอนอำนาจบริการจัดการของภาครัฐ บังคับให้สมาชิกต้องเปิดเสรี โดยที่ภาครัฐไม่สามารถใช้กฎระเบียบ หรือกฎหมายบริหารจัดการ หรือแก้ปัญหาได้ ส่งผลให้สมาชิกส่วนใหญ่ อย่างอาเซียน อินเดีย จีน ไม่เห็นด้วย ดังนั้น ต้องจับตาการประชุมรัฐมนตรี และทีเอ็นซีสมัยพิเศษครั้งนี้ จะหาทางออกได้หรือไม่ อย่างไร และจะสรุปการเจรจาภายในปีนี้หรือไม่ หากยังไม่ยอมรับ และการเจรจาต้องยืดเยื้อไปถึงปีหน้า อาเซียน อาจพิจารณาถอนสิ่งตกลงไปแล้วคืน เพื่อนำมาต่อรองในการเจรจาปีหน้า ซึ่งเท่ากับอาร์เซ็ปจะต้องเริ่มต้นใหม่ทั้งหมด
